ÇOK SORU DEĞİL, ANLAYINCAYA KADAR SORU ÇÖZ
Verimli ve etkin öğrenmenin son basamağını soru çözme oluşturur. Soru çözme, öğrenmenin gerçekleşme düzeyinden çok öğrenmenin pratiğe dönüştürülmesiyle ilgilidir. Öğrenilmemiş ya da eksik öğrenilmiş bir konuyla ilgili yapılan soru çözme faaliyetleri anlamsızdır.

*Günde kaç saat çalışmalıyım, kaç soru çözmeliyim? Her öğrencinin eğitim altyapısı, yeteneği, algılama düzeyi, çalışma alışkanlıkları, kullanabileceği serbest zaman aralığı birbirinden oldukça farklıdır.Bu kadar farklılığın olduğu bir durumda her öğrenci için geçerli tek tip bir çalışmanın ortaya konması mümkün değildir. Eğitimcilerin çoklukla yaptığı hata, bu çeşitliliği görmezden gelerek, herkes için aynı tavsiyelerde bulunmaktır. Her öğrenci için aynı sayıda soru çözmeyi ya da aynı süre ders çalışmayı tavsiye etmek, herkesin aynı beden elbise giyebilceğini iddia etmek kadar hatalıdır. Bu bakış açısıyla yapılacak uygulama kimi öğrenciyi eksik bırakırken, kimi öğrenciyi de gereksiz yere yormaktadır.

*Bir konu için, yerine göre, 50 soru fazla gelebildiği gibi, başka bir konu için 150 soru az gelebilir. Bir konunun öğrenilmesinde, çalışma süresi ve soru bakımından kesin sınırlar çizmek yerine, o konunun anlaşılmış olması şartı aranmalıdır. Bu şartı yerine getiren süre yarım saat veya 50 soru olabilir (konu içerik olarak basit ve kolay anlaşılır düzeyde olabilir); ama bunun yanında 3-4 saat çalışmayı veya 150 soru çözmeyi de gerektirebilir (konu geniş kapsamlı ve anlaşılması zor olabilir). Her konuyu eşit süre harcayarak anlamayı beklemek veya aynı sayıda soru çözmeyle konuya hakim olacağını zannetmek akla uygun değildir. Burada ölçü, konunun yapısı ve anlaşılabilirliği olmalıdır. Kısaca, eğer konuyla ilgili sorular rahatlıkla çözülebiliyorsa illaki belli bir sayıda soru çözmek gereksizdir; başka derslere daha çok zaman ayrılmalıdır. Yok eğer konu anlaşılmadı ise, çözüme devam edilmeli 'şu kadar soru çözecektim ve de çözdüm o zaman yeterli' mantığı devre dışı bırakılmalıdır.

**Hangi tür sorular çözmeliyim? Soru çözmeye başlarken, mutlaka basit sorulardan başlayınız. Konunun ana hatları basit sorularda gizlidir. Bazı öğrenciler, basit soruları çözmenin sadece zaman kaybı olduğunu düşünürler. Bu büyük bir yanılgıdır; eğer OKS ve ÖSS sorularını incelerseniz , çok kısa sürede çözülebilen basit düzeyli çok sayıda sorunun bulunduğunu görürsünüz. 'Zor soruyu çözen kolayı elbette çözer; o halde ben hep zor olanı çözeyim' mantığı bir çok öğrencinin yanılgısıdır. Eğer 5000 metre koşacaksan niçin maraton alıştırmalarıyla hazırlanıyorsun?

**Basit sorulardan kastedilen nedir? Basit soru dediğimiz soru tiplemesi; konunun tanımını ve amacını ifade eden sorulardır. Örneğin; Kimyada ısı konusunda, dereceler arası çevirmeleri işlediniz. Bu çevirilerde kullanılan oran orantı nasıl birbirine eşitlendi anladınız.Evde tekrar ettiniz, ve sıra soru çözemeye geldi. Öncelikle 3-4 tane basit çeviri sorusu yaparak işlemi zihninize yerleştiriniz. Sonra bu konuyla ilgili ÖSS'de çıkmış soru tiplerine bakınız. ÖSS'de çıkan sorulara benzer nitelikteki test, deneme sorularını özellikle çözünüz ve bu sorularda hata yapıyorsanız öğretmeninizle soruyu tartışınız.

**Yapamadığım sorularda ne yapmalıyım? Bir soruyu veya bir testi çözmekte zorlanıyorsanız, bu sorunun niteliğine bakınız. Eğer soru, ÖSS'de benzerleri olan ve konunun temelini sorgulayan bir soru ise bu sorunun çözümünü mutlaka elde ediniz ya da öğretmeninizle soruyu tartışınız. Eğer soru, ÖSS niteliğinden uzak ise çok da önem vermeyin.

**Bir oturumda kaç soru çözmeliyim? Bu sorunun cevabı, yine kişisel olarak ele alınmalıdır. Bir oturum bir test çözümünden daha kısa olmamalıdır; 1,5 saati de aşmamalıdır (Deneme sınavı uygulamaları hariç). Fakat uzun süreli çalışmayla ancak konsantrasyonu sağlayabilen öğrenciler için 1.5 saatlik sınırlandırma kullanılmayabilir.

Unutmayın aynı kilodaki iki insandan birisi 1 kap yemekle doyarken, diğeri için iki kap yemek gerekebilmektedir. Bu farklılık, etkin öğrenme süreci için de geçerlidir.

 Ders Programı Hazırlamada Temel İlkeler.
Ders çalışma programlarında yapılan genel hata; öğrencinin, çeşitli yayınlardan veya okul/dershane rehberlik birimlerinden edindiği sabit programları uygulamak istemesidir. Bu tür basmakalıp programlar, öğrencinin öğrenme şekline, günlük yaşantı ve alışkanlıklarına uymadığından kısa süreli olarak denenir ve sonunda dayanılmaz hale gelip terk edilir. Nasıl ki, 36 beden elbise her bedene uymaz, öyle de her ders çalışma programı her öğrenciye uymaz; kimine bol gelir kimine ise dar.
Bu açıdan ele alırsak, her öğrenciyi kapsayan sabit bir program önermek hayalci bir yaklaşım olur.
Biz eğitimcilere düşen görev, öğrenciye ders çalışma programında hangi ilkelere dikkat etmeleri gerektiğini anlatmaktır. Buna yönelik olarak, bir çalışma programında şunlara dikkat edilmelidir:

1- Öğrenci, mutlaka düzenli ve yeterli bir uyku düzeni kurmalıdır (bu konuyla ilgili oldukça fazla açıklama yaptığımız için bu konuyu detaylandırmayacağız). Uykudan çalınan zaman bir kazanç olarak görülmemelidir.
2- Programda, yemek yeme zamanları açıkça gösterilmeli(geçiştirilmemeli)dir.
3- Gerek okul gerekse dershane dersleri gününde tekrar edilmelidir.
4- Günlük öğrenilen konuya yönelik test çözülmeli, böylece öğrenilen konuyla ilgili kavrayış artırılmalıdır. Sık bir şekilde geriye dönmek çok anlamlı değildir. Geçmiş konularla ilgili soru çözümleri haftanın belirli bir gününde tekrar niteliğinde yapılmalıdır.
5- ' Dinlenmeyen çalışmıyordur.' sözü, öğrenmede dinlenmenin haklı yerini belirtmektedir. Aralıksız çalışmaların öğrenci psikolojisini rahatlattığı söylenemediği gibi, bunun öğrenci psikolojisinde oldukça ağır sıkıntılar oluşturduğu bir gerçektir. Bundan dolayı öğrenci hazırladığı programında, çalışmaları arasında dinlenmeler göstermelidir. En azından haftada bir kez, sinema, tiyatro, futbol maçı yapmak/izlemek gibi aktivitelerde bulunmalı/katılmalıdır.
6- İmkan dahilinde öğrenciler ( mezun öğrenciler bunu daha kolay uygulayabilirler) her Pazar sınav saatinde bir deneme veya geçmiş yıllarda uygulanmış sınavlar çözerek gerçek sınavın psikolojisine kendilerini hazırlamalıdırlar.
7- Farklı dersleri aynı gün çalışacak öğrenciler, iki sözel nitelikli ders arasında bir sayısal nitelikli ders veya tersi iki sayısal nitelikli ders arasında bir sözel nitelikli ders çalışarak daha etkin bir öğrenme gerçekleştirebilirler.
8- Herhangi bir sebeple bir ders çalışılamamış ise, bu ders ilerdeki bir tarihte ele alınmalı ve alışkanlığa dönüşebilecek bir gevşekliğe izin verilmemelidir.
Yukarıda saydığımız ilkeler ışığında, çeşitli öğrenci tiplerine yönelik olarak ayrıca şunlar da önerilebilir.

A-Dershaneye Giden Okul Öğrencilerine Yönelik Olarak:

En çok zaman sıkıntısı çeken öğrenciler bu gruptandır. Okul ve dershane, haftanın bütün günlerini doldurmaktadır. Bu gruptaki öğrenciler, günlük tekrarlara en fazla önem vermesi gereken öğrencilerdir. Çünkü, zamanla unutulan bilgiler daha fazla çalışma gerektirmekte ve öğrenci bocalamaktadır.
Özellikle okul sınavlarının yoğun olduğu zamanlar, okul derslerine gününde çalışmayan öğrenciler dershaneden kopmakta ve ilerde bunu telafi etmekte zorlanmaktadırlar.
Bu yüzden, okul ve dershaneyi birlikte götüren öğrenciler, günlük tekrar çalışmalarını programlarında net ifade etmeli ve uygulamada dikkat etmelidirler.

B-Dershaneye Gitmeyen Okul Öğrencilerine Yönelik Olarak:

Bu gruptaki öğrenciler, sınava yönelik bir öğretici yardımı almadıkları için, sınav çalışmalarında çok zorlanırlar. Bu grup öğrenciler, okul derslerini günlük çalışmaya dikkat etmenin yanında, programlarına mutlaka sınava yönelik konu çalışmalarını da eklemelidirler. Konu çalışmalarında zorlandıkları ve anlamadıkları yerleri bir şekilde danışmalıdırlar. Eksik veya anlaşılmayan bilginin, sınavda ciddi sıkıntılar doğuracağı unutulmamalıdır.

C-Dershaneye Giden Mezun Öğrencilere Yönelik Olarak:

Mezun durumundaki öğrenciler, okul olmadığı için, zaman sıkıntısı çekmezler. Bu durumu bir üstünlük haline getirmeleri onların elindedir. Temel ilkelere dikkat etmek bu grup için yeterlidir. Her Pazar bir deneme sınavı çözmenin getireceği fayda uykuya feda edilmemelidir.

D-Dershaneye Gitmeyen Mezun Öğrencilere Yönelik Olarak:

Dershaneye gitmeyen okul öğrencilerinin sınavla ilgili çektiği sıkıntı bu grup için de geçerlidir. Bu gruptaki öğrenciler, günlük konu çalışma planı yapmak ve takıldıkları noktalarda bir şekilde yardımcı olacak öğreticiler bulmalıdırlar. Özellikle sayısal derslerin anlaşılmasında bu bir zorunluluktur. Bu gruptaki öğrenciler, eğer bir işyerinde çalışıyorlarsa akşamlarını, başka bir sorumlulukları yoksa günün tamamını planlayarak kullanmalıdırlar